Ga naar de inhoud

Eikenprocessierups

De eikenprocessierups is de rups van een nachtvlinder die veel overlast kan geven aan mens en dier. Het is een behaarde rups die vooral in de zomermaanden overlast kan geven in de vorm van jeuk, huiduitslag en geïrriteerde ogen en luchtwegen. Vanuit hun nesten gaan de rupsen ’s nachts groepsgewijs (in processie) op zoek naar voedsel (eikenbladeren). Overdag verblijven ze in nesten van spinsel rag. In die nesten vervellen ze ook en blijven huidjes met brandharen achter.

Wees alert!

Gaat u wandelen of recreëren in de buurt van eikenbomen waarin nesten van de eikenprocessierups zitten? Wees alert. Bescherm uzelf en uw huisdier dan voor de brandharen van de rups. Hierbij een aantal tips om gezondheidsklachten te voorkomen:

  • Bedek uw hals, armen en benen. Draag eventueel een (zonne-) bril.
  • Let extra goed op als u in een gebied bent waar het hard waait. Brandharen kunnen makkelijk uit nesten verwaaien.
  • Blijf uit de buurt van eiken. Ga er niet onder zitten of liggen.
  • Houd altijd zo veel mogelijk afstand van de nesten.
  • Houd honden aan de lijn en laat ze niet in de buurt van eikenbomen komen.
  • Ziet u nesten? Meld het bij de boomeigenaar.

Wat doet de gemeente?

De gemeente Brummen heeft er voor gekozen de overlast van de eikenprocessierups op drie manieren aan te pakken. Ze doet dit door de rups op gemeentebomen preventief te bestrijden, door rupsen en hun nesten weg te zuigen en door het natuurlijk evenwicht te herstellen.

Preventieve bestrijding
In het voorjaar wordt een deel van de eiken bespoten met aaltjes. Deze aaltjes eten de jonge eikenprocessierupsen van binnen uit op waardoor er geen rupsen met brandharen in de bomen komen. Deze methode passen we niet toe in gebieden waar ook beschermde vlinders voorkomen. Om deze reden zijn slechts gedeelten van de kernen van Brummen en Eerbeek bespoten met de aaltjes.

De eiken in de volgende straten worden bespoten:

  • Empe: Weg over t Hontsveld
  • Hall: Dorpsstraat, Vosstraat
  • Eerbeek: Loenenseweg, Weverweg, Ringlaan, Papiermolen
  • Brummen: Burgemeester de Wijslaan, Engelenburgerlaan, Zutphensestraat       

Wegzuigen
Als de rupsen een aantal keren verveld zijn worden ze beter zichtbaar en zijn nesten en/of de karakteristieke processies zichtbaar op de eikenboom. De gemeente haalt de nesten met rupsen en brandharen weg door ze weg te zuigen. Hiervoor wordt een speciaal team met een hoogwerker ingezet. Ziet u een nest op een gemeenteboom? Doe dan een Fixi-melding. 

Alleen op plaatsen waar veel mensen komen en lang verblijven worden de nesten verwijderd. Op de volgende plaatsen worden de rupsen weggezogen:

  • op gemeentelijke bomen binnen de bebouwde kom;
  • op gemeentelijke bomen buiten de bebouwde kom als deze dichter dan 50 m van een woning staat;
  • op gemeentelijke bomen aan bewegwijzerde fiets- en wandelroutes;
  • op gemeentelijke bomen aan veel gebruikte schoolroutes.

Natuurlijke bestrijding
De eikenprocessierups komt in grote getalen voor omdat de leefomstandigheden voor de rups ideaal zijn en er nog maar weinig natuurlijke vijanden van de rups aanwezig zijn. Het duurt altijd even voordat de natuur zich van een dergelijke plaag herstelt. Om de natuurlijke bestrijding een handje te helpen heeft de gemeente groenstroken ingezaaid met bloemen die insecten aantrekken die de rupsen aantasten. Om deze reden worden ook wegbermen op een andere wijze gemaaid. Er zijn ook veel nestkastjes voor mezen opgehangen in gemeentebomen. Mezen eten ook eikenprocessierupsen.

U kunt zelf de natuur ook een handje helpen door een nestkastje op te hangen en delen van uw tuin in te richten met bloemen. Vooral op schermbloemigen komen veel sluipwespen af die de rupsen aantasten.  

Wat kunt u beter niet doen

U kunt de rupsen beter niet zelf bestrijden. De kans is groot dat u met de brandharen in contact komt en ze verspreidt naar de omgeving. Schakel een professionele bestrijder in.

Landelijk zijn verschillende berichten verschenen over het inpakken van bomen met plastic. Dit plastic zou de eikenprocessierups preventief moeten bestrijden. Dit heeft echter een averechts effect en leidt tot veel sterfte onder andere insecten. Ook kan het plastic loslaten en zo schade veroorzaken in de natuur. Dat is niet wenselijk.

Melding maken

Wij vragen u mee te helpen en locaties waar eikenprocessierupsen zitten te melden. Niet alle bomen zijn echter van de gemeente. Ziet u processierupsen of een nest op een gemeenteboom geef dit dan door via Fixi of via de Fixi app. We pakken alleen meldingen op van plaatsen waar veel mensen komen en lang verblijven. Dit doen wij omdat dit de opstart van de natuurlijke bestrijding een betere kans geeft en omdat de bestrijdingskosten hoog zijn.

Provinciale wegen
Het afgelopen jaar hebben wij veel meldingen ontvangen over bijvoorbeeld de eiken langs de weg Brummen-Dieren (N348). Alle N-wegen zijn echter in beheer bij de Provincie Gelderland. Ziet u de eikenprocessierups bij deze wegen? U kunt dan een melding doen via gelderland.nl/eikenprocessierups of neem telefonisch contact op met het Provincieloket via 026 359 99 99.

Het jaagpad bij het Apeldoorns-Dierenskanaal
De bomen aan het Jaagpad zijn van Waterschap Vallei en Veluwe. Het Waterschap heeft haar eigen bestrijdingsplan voor de eikenprocessierups. Voor het melden van overlast op eiken aan het Jaagpad of andere eiken van het Waterschap kunt u contact opnemen met  Waterschap Vallei en Veluwe. Dit kan via het telefoonnummer (055) 5 272 911 of het e-mailadres info@vallei-veluwe.nl.

Gezondheid

Toch in aanraking gekomen met de rups of haar brandharen? Meld gezondheidsklachten bij uw huisarts of bij de GGD op 088-44 33 000. Meer informatie is ook te lezen op de website van de GGD.

Meer informatie

Voor meer informatie kunt u terecht op de site van het Kenniscentrum processierups. Dit kenniscentrum is opgericht door het ministerie van LNV om overlast van de rups in Nederland te verminderen en te voorkomen.